فضایی خصوصی و محصور در خانه است که برای انجام امور شخصی، خواب و استراحت به کار میرود. مهمترین مبلمان این اتاق تختخواب است، زیرا به طور معمول افراد زمان زیادی از عمر خود را در خواب میگذارند و در این هنگام نیاز به آسایش دارند. علاوه بر تختخواب ممکن بسته به فضای موجود، نیاز و سلیقه پاتختی، کمد، میز آرایش، دراور در آن تجهیز گردد. همچنین با توجه به نیاز اشخاص و فضای کلی خانه، برخی میز تحریر نیز در اتاق خواب قرار میدهند. وجود صندلی، پاف، مبل و میزهای کوچک در این فضا نیز دیده میشود.
ابعاد استاندارد
در اتاق خواب به ازای هر بزرگسال 9.5 مترمکعب و برای هر کودک 5.5 مترمکعب فضای باز و چرخشی نیاز است، بقیه فضا به مبلمان اختصاص مییابد. بر این اساس کمترین اندازه اتاق خواب حدود 11 مترمربع با ابعاد 3 در 3.6 متر تعیین میشود.
اتاق خوابهای مستر
از اواسط قرن بیستم، اتاقهایی مجهز به سرویس بهداشتی ساخته شد. این اتاقها فقط در خانههایی با متراژ بالا و دارای فضای بزرگ قابل ساخت هستند. بسته به تعداد اتاق مستر در خانه و نیاز ساکنین برای اتاق مهمان، اتاق والدین، اتاق کودک کاربرد دارند. برای جانمایی این گونه اتاق در پلان به فضایی با ابعاد 4.5 در 4.5 متر نیاز است.
تهویه
حریم خصوصی در مکانیابی اتاق خواب در خانه باید حفظ شود. از طرفی اتاق باید دارای تهویه مناسب باشد. رعایت این نکات به گونهای است که اتاق خواب در گوشههای پلان کلی ساختمان طراحی میگردد. در این صورت انتخاب جای آن و وجود دیواری برای تعبیه منبع نور و هوا به اتاق اهمیت دارد. این بدین معناست که محل اتاق خواب در ساختمان باید به گونهای باشد که ضمن حفظ حریم خصوصی و جداسازی آن از فضاهای عمومی، دست کم یک دیوار با امکان ایجاد پنجره داشته باشد. به طوری که در طول روز، به خصوص صبح، بیشترین نور را دریافت کند. اندازه پنجره یک دهم مساحت کف اتاق در نظر گرفته میشود.
دکوراسیون اتاق خواب
در دکوراسیون اتاق خواب توجه به حرکت اهمیت دارد. حرکات باید آزادانه و راحت باشد، لذا در نظر گرفتن مبلمانی متناسب با فضای موجود قابل توجه است. در انتخاب اندازهی مبلمان اتاقهای خواب مخصوصاً تخت خواب باید بسیار دقت کرد. از قرار دادن وسایل و تجهیزات اضافی باید اجتناب نمود.
چگونگی چیدمان وسایل بسیار اهمیت دارد. بنابراین قرارگیری جای لوازم باید با بررسی و درست انجام شود؛ مثلاً در صورت وجود فضای کافی بهتر است تخت خواب با فاصله از دیوارهای طرفین قرار گیرد، اما در غیر این صورت بهتر است آن را در کنج قرار داد. بازشو کمدها باید بدون مانع انجام شود و از برخورد آن با سطوح دیگر امتناع شود. چنانچه جای کافی برای چیدمان وسایل وجود ندارد، از قرار دادن وسایل غیر ضروری و شلوغ کردن اتاق جداً پرهیز نمود. این کار علاوه بر آشفتگی ظاهری، باعث از بین رفتن حس آرامش و ایجاد آشفتگی درونی افراد خواهد شد.
رنگ
از آن جا که در اتاق خواب حس آرامش و امنیت بر افراد بسیار اهمیت دارد؛ بهتر است از رنگهای سرد و خنثی، و ترجیحاً روشن استفاده شود، زیرا در انتقال حس آرامش مؤثر هستند. رنگهایی مانند سفید، آبی، طیف خاکستری، سبز از رنگهای مناسب به حساب میآیند.
از رنگهای گرم و تند باید بسیار کم، با به کارگیری لوازم دکوری و تزیینی، تابلوها، خیلی محدود در دیوارها و از این قبیل بهره برد. این رنگها دارای انرژی زیاد بوده، حس نشاط را در فرد تقویت میکنند. از این رو به کار بردن آنها در اتاق خواب مناسب نیست.
علاوه بر سقف و دیوار، در انتخاب و ترکیب رنگ سایر لوازم و تجهیزات مانند سرویس خواب، پرده، روتختی، فرش، تابلوها، مجسمهها و … باید دقت کافی داشت.
کاغذ دیواری
استفاده از کاغذهای دیوارهایی دارای طرحهای شلوغ، رنگهای تند و تیره، و تصویرها یا ترکیبهای تصویری پرکار برای اتاق خواب مناسب و متداول نبوده، بهتر است کاغذهای با طرحهای ساده، رنگهای ملایم، تصویرهای واضح به کار برده شود. پوسترهای دیواری دارای طرحهای ساده و رنگهای ملایم نیز متریال خوبی برای پوشش دیوار اتاق خواب است.
همچنین میتوان یک دیوار را به عنوان دیوار شاخص با رنگ، طرح، کاغذ دیواری، پوستر، نقاشی یا هر ایده متفاوتی از دیگر دیوارها جدا نمود. باید در نظر داشت این کار باعث محدود نمودن چیدمان و اعمال تغییر در آن نیز خواهد شد؛ بنابراین باید با تفکر و هوشمندانه طراحی و اجرا شوند.
استفاده از یک طرح و تکرار آن در اتاق نیز میتواند ایدهای جذاب باشد. برای نمونه یک ایدهی ساده آن را میتوان طراحی یک درخت بر دیوار و به کار بردن طرح برگهای آن در بالشتکهای تخت خواب، کوسن مبل یا در طرح پرده بیان کرد.
نورپردازی
برای نورپردازی اتاق بهترین شیوه استفاده از نور طبیعی مستقیم است، اما میتوان با در نظر گرفتن نورگیرها با نور غیرمستقیم نیز به آن نور رساند. میزان روشنایی مورد نیاز و روشنایی دریافتی آن در طول روز باید تعیین گردد. برای نور مصنوعی انواع نورهای سقفی، دیواری استفاده میشود. در صورت وجود میزهای آرایش و میزهای تحریر میتوان نورهای متمرکز بر سطح کار در نظر گرفت. استفاده از آباژور، چراغهای رومیزی، چراغهای خواب، چراغهای مطالعه، استندهای نور ایستاده، نورهای مخفی و … برای نورهای تأمین نور بیشتر، موضعی و تزیینی کاربرد دارد.
نوع لوسترها، چراغهای دیوارکوب، آباژورها بر اساس سبک دکوراسیون بسیار متنوع و متفاوت هستند که در دستیابی به اتاقی کلاسیک، مدرن، نئومدرن و غیره به شما کمک میکنند.